Verantwoording, woordenlijst, bronnen en afbeeldingen

 

Woordenlijst

 


 

Burgerwacht

Een burgerwacht is een uit gewone burgers samengestelde groep die (al dan niet met instemming van de overheid en
al dan niet gewapend) de orde handhaaft. In Nederland zijn zij in 1914 op lokaal initiatief opgericht om de burgemeester en politie
te helpen bij het handhaven van de orde. Zij moeten het hiaat opvullen dat is ontstaan door het opheffen van de schutterij in 1908
en krijgen gedurende het interbellum een steeds formelere status.


Commies

Een ambtenaar van gemiddelde rang, vooral bij de belastingdienst en douane. Lager dan een referendaris maar hoger
dan een klerk.


Hoofdcursus

De opleiding die in 1877 te Kampen en ’s Hertogenbosch is opgericht om jonge mannen op te leiden tot officier.
Later komt hier ook de officiersopleiding voor sergeanten bij.


Instructiebataljon

Opleiding die te Kampen is opgericht op 21 november 1850. Hij is bedoeld geweest om jonge mannen tussen de 16 en 18 jaar
op te leiden tot onderofficier.


Keuringsraad


Landstorm

De Landstorm is vanwege de oorlogsdreiging die is gegaan aan de Eerste Wereldoorlog opgericht als de minister van oorlog, H. Colijn, op 7 maart 1913 een nieuwe legerwet uitvaardigt. De Landstorm is oorspronkelijk opgericht als reserve voor leger en landweer De vrijwillige Landstorm wordt pas opgericht bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog op 4 augustus 1914.
Deze militaire eenheden worden gevormd om de grote stroom vrijwilligers (circa 20.000), die Nederland willen helpen beschermen
bij het uitbreken van de grote oorlog, in goede banen te leiden en een plek te geven in de krijgsmacht. Deze vrijwilligers zijn ingedeeld bij de Vrijwillige Landstorm en trainen in hun vrije tijd. Ze krijgen wapens en militaire uitrusting uitgereikt.

 

Landweer

De Landweer wordt in Nederland op 24 januari 1901 opgericht met de inwerkingtreding van de landweerwet. Hierbij worden de schutterijen officieel opgeheven en vervangen door een landweer, die bestaat uit dienstplichtigen en vrijwilligers.
Zij krijgen een opleiding van 8,5 maanden en moeten daarna elk jaar drie weken op herhaling. De landweer is net als de in 1913
heropgerichte Landstorm in 1922 opgeheven, als een geheel nieuwe regeling van kracht wordt.


Militieraad

De militieraad komt in die tijd twee keer per jaar bij elkaar. Op de laatste maandag van april doen zij uitspraken omtrent uitsluiting
en vrijstelling van dienst. Op de eerste maandag van augustus worden uitspraken gedaan omtrent geschiktheid voor de dienst van
hen waarvoor een nieuwe keuring is aangevraagd, vrijstelling van in hetzelfde jaar geboren broers,  vrijstelling voor hen die buiten
hun schuld geen uitspraak in de eerste zitting hebben gehad, uitsluiting van diegene waarvan een reden tot uitsluiting bekend is
geworden sinds de eerste zitting. De raad bestaat uit een voorzitter en twee leden. Ten minste een van hen moet een hoofdofficier
of gepensioneerd opper- of hoofdofficier van de zee- of van de landmacht zijn. De militiecommissaris heeft zitting in de raad en heeft een raadgevende stem. Verder zijn er een secretaris en voor het doen van uitspraak over de geschiktheid voor de dienst een
burger-geneeskundige en een officier van gezondheid. 


Militiecommissaris

Een militiecommissaris heeft tot taak gehad om jaarlijks onderzoeken in te stellen naar de met onbepaald verlof gestuurde militieleden. Deze dienen voor hem in vol tenue en met de aan hen uitgereikte wapens te verschijnen. De commissaris kan aan de militieleden een arrest tot zes dagen opleggen als zij niet verschijnen of als de uitrusting incompleet is of niet aan de eisen
voldoet. Ook moet het militielid dan nogmaals voor hem verschijnen. Is dan nog niet alles in orde, dan wordt hij in voor twee maanden
in werkelijke dienst geroepen. Naast deze taak moet de militiecommissaris ook zorgen voor een goed verloop van de loting voor de
nieuwe lichting dienstplichten in september en is hij lid van de militieraad.


Opbouwdienst

Rijkscommissaris A. Seyss-Inquart en Generalkommissar F. Schmidt grijpen de demobilisatie van het Nederlandse leger aan om op 15 juli 1940 een overgangsfase, in de vorm van de Opbouwdienst, te creëren. De Opbouwdienst zou geen Arbeidsdienst zijn, zoals die in Duitsland op dat moment bestaat. Deze voorziening dient gezien te worden als een niet-militaire instelling van de Nederlandse staat. Doel is om de rest van de Nederlandse krijgsmacht naar de burgermaatschappij over te brengen om de werkloze soldaat te helpen zijn krachten aan de wederopbouw van zijn land te wijden. De bezetter heeft echter vanaf het begin de intentie gehad om de Opbouwdienst in een later stadium tot Arbeidsdienst te transformeren.


Voorbereidend militair onderricht

Dit is onderricht voor jongens van 16 tot 24 jaar die nog niet dienstplichtig zijn geweest. De lessen zijn bedoeld om hun hierop voor te bereiden en om zo de tijd van de eerste oefening te kunnen verkorten. Hiervoor worden onder meer schietoefeningen gehouden en de lichamelijke geoefendheid wordt bevorderd. Dit onderricht is kosteloos en men moet zich in plaatsen met infanterie en vestingartillerie aldaar bij de commandant voor 1 juni aanmelden. De opleiding begint op 1 oktober, duurt tot 31 januari en wordt bij goed gevolg afgesloten met een diploma.


Weerbaarheidskorps

Dit zijn korpsen geweest die zijn opgericht om hun leden te oefenen in wapengebruik en weerbaarheid. De leden zijn geen enkele verbintenis aangegaan tot het vervullen van diensten in buitengewone omstandigheden.



Geraadpleegde bronnen


Archieven

 

Opmerking: omdat vele links dateren van 2014 of eerder, kan niet worden gegarandeerd dat deze nog allemaal werken. Inmiddels kunnen de pagina's zijn verwijderd of verplaatst.


* Genealogisch Archief Assen, http://www.alledrenthen.nl/
* Nationaal Archief, ’s Gravenhagen en via http://www.gahetna.nl/ 
* Koninklijk Bibliotheek , (http://www.delpher.nl) 
* Zeeuws archief, http://www.zeeuwsarchief.nl/ 
* Groninger archief, http://www.groningerarchieven.nl/ 
* Stadsarchief Breda, http://www.stadsarchief.breda.nl/?option=com_genealogie_zoeken&Itemid=7
* Het Utrechts Archief, http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/kranten
* Regionaal archief Tilburg, http://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoeken-in-databases/genealogie Nationaal Instituut militaire historie.
* ’s Gravenhagen. Gemeentearchief Vlissingen.


Overig


De Wildernis, chartroom, http://www.wildernis.eu/chart-room “De Normaal Schiet-School te Den Haag (1855-1933)”, http://www.collectie.legermuseum.nl/sites/strategion/contents/i004549/arma15%20de%20normaal%20schietscho ol.pdf,
geraadpleegd 23-09-2014

 

Afbeeldingen in volgorde van de nummers

 

1. “Geboorteakte S.J. Wesselink”, geboorteregister Bellingwolde 1869 aktenummer 74, Groninger Archief.

2. “De J.B. van Heutz kazerne van het instructiebataljon in Kampen”. http://overijssel1880-

1930.blogspot.nl/2011/04/kampen-1925-algemeene-stadsbeschrijving.html

3. “Detail S.J. Wesselink stamboek Instructiebataljon 1884”, Centraal Archief

4. “Commandant W.G. Rompelman”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/LEMU01:00106673033/&p=1&i=2&t=4&st=w.g
.%20Rompelman&sc=%28cql. serverChoice%20all%20w.g.%20%20AND%20Rompelma n%29/&wst=w.g. Rompelman 

5. “De eetzaal”,  Uitgeverij : Jurling, G, Kampen, Collectie : Dhr. Dortmond

6. “De exercitieloods”, Uitgeverij : Jurling, G, Kampen, Collectie : Dhr. Dortmond

7. “Terugkeer van exercitie”, Uitgeverij : Jurling, G, Kampen, Collectie : Dhr. Dortmond

8. “De kantine”,  Uitgeverij : Jurling, G, Kampen, Collectie : Dhr. Dortmond

9. “J.T.T.C.  van Dam van Isselt. Directeur sinds 1880.”,http://www.geheugenvannederland.nl/?/indonesie_onafhankelijk_-_fotos_1947-1953/items/CBG01:4318/&p=1&i=9&t=10&st=Van%20Dam%20van%20Isselt&sc=(subject%20all%20(Van%20%20 AND%20Dam%20%20AND%20van%20%20AND%20Isselt))/

10. “De gebouwen,  waarin de Hoofdcursus was gevestigd aan Koornmarkt in Kampen”, http://overijssel1880-

1930.blogspot.nl/2011/04/kampen-1925-algemeene-stadsbeschrijving.html 

11. “De eetzaal van de Hoofdcursus”, http://www.kampeninbeeld.nl/search.php?search=hoofdcursus&match_type=all

12. “De veranda van de Hoofdcursus”, http://www.kampeninbeeld.nl/search.php?search=hoofdcursus&match_type=all

13. “De kantine van de Hoofdcursus”, http://www.kampeninbeeld.nl/search.php?search=hoofdcursus&match_type=all\

14. “Feesten aan de Hoofdcursus”, http://www.kampeninbeeld.nl/search.php?search=hoofdcursus&match_type=all 15.“Geweerschermen aan de hoofdcursus”, 110670 (documentaire weergave), Het militaire leven, Nederlands Legermuseum, Delft.

16. “Infanterie 1899. Eedsaflegging van Officieren”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/LEMU01:00009098-043 

17. “Het nieuwe Mannlicher M1895 repeteergeweer”, http://en.wikipedia.org/wiki/Mannlicher_M1895 

18. ”J.C. van Schermenbeek”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/LEMU01:00106673-061 

19. “Luitenant-kolonel H.A.J.A. Timmerman” ,  http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/CBG01:27082 

20. “”Deelnemers aan de fietstocht op 7 mei 1905”, Jaarboekje hoofdcursus 1906, Nederlands instituut voor Militaire Historie, Den Haag,

21. “Erekruis voor lange dienst”, http://haffmansantiek.nl/media/catalog/product/cache/1/image/9df78eab33525d08d6e5fb8d27136e95/i/m/im gp0293.jpg 

22 “Feltzpark 4, Assen”, http://nl.wikipedia.org/wiki/Van_der_Feltzpark_(Assen)

23. “Hertenkamp 2, Assen”, https://www.google.nl/maps/place/Hertenkamp+2,+9401+HL+Assen/@52.990062,6.557039,3a,52.5y,162h,90t/d ata=!3m4!1e1!3m2!1sH67rOKV3vnAqoeCkdeIGtA!2e0!4m2!3m1!1s0x47c824e3e5b7b481:0x3579609a960ff871! 6m1!1e1?hl=nl

14. “Het eenvoudig haltegebouwtje uit 1870 te Wezep.”, http://buurtbuslijn514.blogspot.nl/2011/05/leukegebouwen-langs-de-route-514-8_13.html

25. “Het gebied van de oefening in 1914””, http://www.wildernis.eu/chart-room/?view_file=./Topografischekaarten/1880 - 1925 Bonnebladen/Bonne met rand/00 midres Krigsarkivet se/se-kra-0401-08-B-047-319 Wezepxthumbnail.jpg

26. “Officiersklasse van de orde van de Roemeense ster.”, http://nl.wikipedia.org/wiki/Orde_van_de_Ster_van_Roemeni%C3%AB#mediaviewer/File:Star_t1_officer.JPG

27. “Ingang tot de Hojelkazerne in Utrecht.”, http://www.legerplaats.nl/utrecht/_utrecht.htm

28. “Dochter Catherina Maria poseert rond 1911 op het paard van haar vader “Buikje” in het park bij het militair hospitaal in Assen.”, archief J.J. Oosterhoff.

29. “Sebastiaan Jan met infanteristen op bezoek….”, archief J.J. Oosterhoff.

30. “G.A. Bulhman”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/CBG01:25433

31. “Markt 7, Assen.”, http://drimble.nl/monument/assen/19765/markt-7.html

32. “Beilerstraat 25, Assen.”, http://nl.wikipedia.org/wiki/Beilerstraat_(Assen)#mediaviewer/File:Beilerstraat_25_Assen.jpg

33. “S.J. Wesselink (links) en J.A. Snoek gedurende een veldoefening“, archief J.J. Oosterhoff.

34. “Sebastiaan Jan voor zijn tent in Millingen. Let op het bordje met ”, archief J.J. Oosterhoff.

35. “Leden van de sectie mitrailleurs met hondenbespanning”, http://www.nederlandneutraal.nl/beheer/viewartikel.php?pagina=78 

36. “Een keukenwagen zoals die voor het eerst grootschalig bij de blauwen werd ingezet.”, SFA022800502+, Het Leven, Spaarnestad Photo.

37. “Leo van Steyn bij zijn Farman”, Wim Schoenmaker en Thijs Postma, “Aviateurs van het eerste uur. De Nederlandse luchtvaart tot de Eerste Wereldoorlog”, Romen Luchtvaart, Weesp 1984.

38. “Uitreiking van de vaandels op 17 november door Wilhelmina in den Haag.”, 00106755/084 (foto), Het militaire leven, Nederlands Legermuseum, Delft

39. “De begrafenisstoet van Thomson in Groningen.”, *SFA022817496+, Het Leven, Spaarnestad Photo

40. “Kaart van Nederland, aangevende de verdeeling van het rijk in ……..”, http://waterlandsarchief.nl/detail/7c2e5dc6-66f4-11e3-8068-5f9436a3c3f3

41. “De oproep tot algemene mobilisatie van 31 juli 1914.”, Mobilisatie-aankondiging in de Graafschapbode van 31 juli 1914.

42. “Groep mannen kijkt naar aankondiging mobilisatie” http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/SFA03:SFA001005936/&p=18&i=3&t=441&st=mobilisatie%20

1914&sc=%28cql.serverChoice%20all%20mobilisatie%20%20AND%201914%29/&wst=mobilisatie 1914 

43. “Onder veel belangstelling van het publiek verzamelen zich militairen die moeten opkomen voor de mobilisatie”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/SFA03:SFA001021032/&p=18&i=11&t=441&st=mobilisatie%2

01914&sc=%28cql.serverChoice%20all%20mobilisatie%20%20AND%201914%29/&wst=mobilisatie 1914 

44. “Drukte op de kazerne”,  http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/LEMU01:00106755-105/&p=17&i=14&t=441&st=mobilisatie%201914&sc=%28cql.serverChoice%20all%20mobilisatie%20%20AND%2
01914%29/&wst=mobilisatie 1914

45. “Mannen vertrekken per trein”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/SFA03:SFA022801499/&p=18&i=6&t=441&st=mobilisatie%20

1914&sc=%28cql.serverChoice%20all%20mobilisatie%20%20AND%201914%29/&wst=mobilisatie 1914

46. “De uitgangspositie van het Nederlandse leger in 1914.”, Gedenkboek der Nederlandsche Handel-Maatschappij 1824-1924.

47. “Kaart van Nederlands staat van beleg”, Gedenkboek der Nederlandsche Handel-Maatschappij 1824-1924

48. “Interneringsdepot in de hallen van de kazerne te Assen”,  http://www.legerplaats.nl/assen/_assen.htm

49. “De staf van het 12de regiment infanterie”, http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/LEMU01:00108962 

50. “Het militair kamp te Apeldoorn van het 1ste bat. 14de reg. inf.”, 

51. “Vaandelceremonie in Apeldoorn.”, archief J.J. Oosterhoff.

52. “Kapitein Sebastiaan Jan in het kamp in Apeldoorn”, archief J.J. Oosterhoff.

53. “Kapitein Sebastiaan Jan poseert met andere officieren.”, archief J.J. Oosterhoff.

54. “Sebastiaan Jan met enkele reserve officieren”, archief J.J. Oosterhoff.

55. “De staf van het 1ste bataljon tussen mei 1914 en september 1916”, 108356 (groepsportret), Het militaire leven, Nederlands Legermuseum, Delft.

56. “Het huis aan de Koningsweg te Vlissingen in 1922.”, archief J.J. Oosterhoff.

57. “Vice-admiraal W.C.J. Smit. Bevelhebber in Zeeland”, nr.: 074752 ,Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

58. “Sebastiaan Jan en één van zijn stafofficieren in Aardenburg”, archief J.J. Oosterhoff.

59. “Een poster uit de tijd van de demobilisatie.”, 107723 (affiche, voorlichtingsaffiche), Het militaire leven, Nederlands Legermuseum, Delft.

60. “S.S. Goentoer”, http://www.simplonpc.co.uk/RotterdamLloydPCs.html#anchor22627

61. ”Afscheid van dokter van Maanen.”, archief J.J. Oosterhoff.

62. “Woning in Assen. Adres onbekend”, archief J.J. Oosterhoff.

63. “De keuringsraad in Assen in 1923.”, archief J.J. Oosterhoff.

64. “Paasvakantie in Terneuzen in 1924”, archief J.J. Oosterhoff.

65. “Oranjelaan t.h.v. nr. 30 te Driebergen in 1936.”, http://www.flickr.com/photos/33985503@N05/3419996633 

66. “Met de familie in de achtertuin”, archief J.J. Oosterhoff.

67. “De burgerwacht”.

68. “Vereniging de Princevlag in 1938” uit “Kent u ze nog de Driebergenaren en Rijsenburgers”, door Wim Harzing, Europese Bibliotheek 1972. Met dank aan René Smorenburg van Stichting Driebergen-Rijsenburg Vroeger en Nu.

69. "Oranjelaan 30 te Driebergen", archief J.J. Oosterhoff


 

Vervolg van Majoor Sebastiaan Jan Wesselink: Deel 7.

 


Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl.
Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen.
Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen...geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres.
Laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek.
Hoogeveen, 2 mei 2020.
Oorspronkelijk tekst: © J.B. Oosterhoff, achterkleinzoon van Sebastiaan Jan Wesselink
Redigering en samenstelling: © Harm Hillinga
Menu Artikelen.
Klik hier om naar de HOMEPAGE te gaan.
Top